شور و شوق و عشق به هدف، خصلتی است که در متون کارآفرینی، به آن تاکید می شود. کارآفرینان در سالهای اول، با سس تند احساسات و اشتیاق و ذوق، واقعیت های بی مزه را برای مدتها تحمل و هضم می کنند.
در کتاب “شش مرحله برای بنیانگذاری موفق”، جان بردبری به مسائلی همچون ذوق، اشتیاق، تعهد، واقع گرایی، زیرکی، عقلانیت و خرد و رابطه آنها با یکدیگر می پردازد و برای این که کارآفرینان بدون سوختن، بتوانند از سس فلفل حداکثر استفاده را ببرند، نکات زیر را یادآور می شود:
- خود را برای بنیانگذار بودن آماده کنید: زیاد پیش می آید که کارآفرینان احساساتی بدون این که جوانب امر را سنجیده باشند، با کلّه به میان میدان می جهند. برای آماده شدن، به خود نگاه صادقانه ای بیاندازید. اهدافتان را با واقعیت ها مقایسه کنید و سپس، به راه های ممکن برای استفاده بهینه از مهارت ها، سرمایه، منابع و روابط موجود بپردازید.
- به بازار وصل باشید، نه به ایده: شوق، امری درونی می باشد اما کسب و کار سالم و پایدار، ریشه در بازار دارد، نه در ذهن کارآفرین. برای سودآوری، بر بازار تاکید کنید و برای سنجش عملکرد، به ارزش افزوده در نگاه مشتری رجوع کنید.
- آیا اشتیاق در بودجه می گنجد؟: برنامه های گل منگلی، پیش بینی سود بیش از حد و مخارج کمتر از نیاز، از تبعات سس فلفل می باشد. برای تبدیل اشتیاق به ارزش افزوده ملموس، یک طرح کسب و کار بنویسید که از نظر مالی نیازهای حال و آینده را تامین کند، و سپس آن را با یک متخصص در میان بگذارید.
- انعطاف پذیر باشید: هر چقدر هم که برنامه ریزی کنید، نمی توانید تمام پیچ و خم های واقعیت را پیش بینی کنید. برای موفقیت، سازمان هم به تکرار نیازمند است و هم به نوآوری. روند تبدیل ایده به برنامه به نتیجه را در سازمان نهادینه کنید.
- ارتباط صحیح برقرار کنید: سس فلفل زیاد، باعث تحریف واقعیت می شود. کارآفرینان احساسی، فقط آن چیزی را که می خواهند می بینند، و داشتن “حس خوب” نسبت به عملکرد را شاخصی کافی برای سنجش موفقیت قلمداد می کنند. مهارت های ارتباطی لازم برای باز کردن راه های ارتباطی پیوسته را یاد بگیرید و کنجکاوی، فروتنی، صداقت و موشکافی را در خود زنده کنید.
- پایداری و مقاومت داشته باشید: صرف نظر از دلایل حاشیه ای، بیشتر بنیادها به خاطر تمام شدن وقت و پول شکست می خورند. برای بالا بردن شانس موفقیت، نزدیک مشتری بنانگذاری کنید و بیشتر از آنچه فکر می کنید لازم است سرمایه جذب کنید. بر پایداری شخصی تاکید کنید و یادگیری و اصلاح را در صدر امور قرار دهید.
این نکات می توانند از اعتیاد به سس فلفل جلوگیری کنند. بردبری در کتابش “تله احساسات” را چرخه ای خودساز و متشکل از اعتقادات، انتخاب ها، و اعمالی که به محاسبات اشتباه و تصمیمات غلط می انجامند تعریف می کند که باعث شکست استراتژی سازمانی شما می شود، بدون آن که از آن با خبر شوید.
البته “سس فلفل”، یا همان ذوق و اشتیاق، چیزی است که کارآفرینان برای آن نفس می کشند، و گاهی اوقات فکر می کنند که می توانند با سس فلفل، تمام راه را بروند. اما شانس موفقیت با افرادی است که پیوسته تندی سس فلفل را با تلخی واقعیت می آمیزند، چرا که اگر ندانی کجایی و به کجا می روی، معلوم نیست از کجا سردر می آوری!
* این مقاله، از مجموعه مطالبی است که در سالهای گذشته توسط دانش‌آموخته‌گان و دست‌اندرکاران مدرسه، در وبلاگ مدرسه کارآفرینی اجتماعی پرتو منتشر شده است.