دنیای کارآفرینان اجتماعی، دنیای ایده آل هاست. دنیای علاقه شدید به یک موضوع و پیگیری کاری است که درنهایت، کاهش آلام جامعه را هدف قرار داده است. حال یکی از سئوالات این است که شروع پروژه اجتماعی چه ملزوماتی به همراه دارد؟
یکی از توصیههای اولیه این است که علاوه بر ویژگی بشر دوستانه، یک کارآفرین اجتماعی باید فروشنده خوبی هم باشد. سعی کنید چیزی بفروشید و رمز و راز برخورد با مشتری و فروش را یاد بگیرید. درست است که بعدها ممکن است شما فروشنده مستقیم محصولاتتان نباشید، ولی شما باید بتوانید ایده برنامهتان را به سرمایه گذاران، بانکها، سایر علاقمندان، و همکاران آینده تان بفروشید.
شاید آرزو کنید که ای کاش مدینه فاضله ای بود که بدون نیاز به رقابت، بازاریابی و فروش همه ی علاقه مندان به حل مشکلات اجتماعی دورهم جمع می شدند، مشکلات را اولویت بندی می کردند و سعی می کردند که منابع را به نسبت مشکلات و اولویت ها تخصیص دهند.
اما دنیای واقعی چنین نیست. منابع محدودند و برای تخصیص منابع به اهداف ارزشمند متعدد کارآفرینان اجتماعی باید رقابت شود. باید از تکنیک های بازاریابی استفاده شود و محصولات فروخته شوند.
در ایالات متحده اگر امروز از مردم بپرسید که مهمترین عامل مرگ و میر زنان چیست بسیاری پاسخ خواهند داد “سرطان سینه”؛ این در حالی است که بیماری های قلبی مهمترین علت مرگ ومیر در زنان است است. یا اگر از مردم بپرسید که کدامیک از سرطان ها در زنان راحت ترقابل پیشگیری است، پاسخ خواهید شنید سرطان سینه؛ در حالی که جواب صحیح سرطان ریه است. به راستی چرا مردم در مورد سرطان سینه اینقدر حساس هستند؟ دلیلش کار زیادی است که گروههای و انجمنهای اطلاع رسانی در مورد سرطان سینه انجام دادهاند. این این ایده به فروش رفته است که سرطان سینه مهم است؛ البته که مهم هم هست و همین باعث شده که افکار عمومی اینقدر به این موضوع حساس شدهاند. پس گروههای حساس روی سرطان سینه کار قوی تری را انجام دادهاند.
یک کارآفرین اجتماعی نباید از فروش (یا تبلیغ) ایدهاش خجالت بکشد. نباید فکر کند که فروش یک فرایند فرودست است و ما که کارآفرین اجتماعی هستیم و در مورد مشکلات مبتلا به جامعه فکر میکنیم، باید از کار سیاه فروش پرهیز کنیم. این تفکر در راستای کارآفرینی نیست. عامل تغییر اجتماعی باید از فروش ایدهاش و بازاریابی فکرش نترسد.
آموختن راه و رسم فروش یکی از مهارتهای عمده کارآفرینان اجتماعی است. در این فرایند ما هم به دنبال فروش ایده امان به مردم هستیم تا حرف ما را و راه و رسم ما را برای تغییراتی که منجربه بهبود وضیعت زندگی و کاهش آلام بشری می شود قبول کنند و هم اینکه صاحبان منابع، یا مشتریان ما از طریق منابع مالی خریدار برنامههای ما باشند. فروش یکی از نکات مهم در کار اجتماعی است.
* این نوشتار، از مجموعه مطالبی است که در سالهای گذشته توسط دانشآموختهگان و دستاندرکاران مدرسه، در وبلاگ مدرسه کارآفرینی اجتماعی پرتو منتشر شده است.