نگاهی به جنبشهای اجتماعی افراد دارای معلولیت
مسیر جنبشهای اجتماعی حقوق افراد دارای معلولیت به عنوان شاهدی بر تلاشهای طولانی و خستگیناپذیر افرادی است که از پذیرش موانع سیستمی تحمیلشده سر باز زدند. از لحاظ تاریخی، افراد دارای معلولیت با طرد، تبعیض و بیتوجهی اجتماعی مواجه بودند و صدای آنها اغلب به حاشیه میرفت. ظهور جنبش حقوق افراد دارای معلولیت، تغییری لرزان در این روایت را نشان داد و جرقه تلاشی جهانی برای حقوق برابر، دسترسی و به رسمیت شناختن اجتماعی را برانگیخت. جنبش حقوق مدنی که ریشه در بافت وسیعتر جنبشهای حقوق مدنی قرن بیستم دارد، بهعنوان نیرویی مصمم برای از بین بردن تعصبات، به چالشکشیدن سیاستهای تبعیضآمیز و بازتعریف ساختار جامعه، شتاب بیشتری گرفت.
در طول تاریخ، برخی جنبشها و اعتراضات نمادین شدهاند. نمادی از پایداری کسانی که برای حقوق انسانها مبارزه کردهاند. در کاوش تاریخی فعالیتهای مربوط به حوزه معلولیت، به برشهای مهمی از تاریخ میپردازیم که مسیر را به سوی جهانی فراگیرتر و عادلانهتر روشن میکند.
توجه به این نکته قبل از هر چیزی ضروری است که پیشرفت جنبشهای حقوق افراد دارای معلولیت همیشه نتایج فوری را تضمین نمیکند، و برخی به عنوان محصول جنبشهای اجتماعی قبلی که مفهوم حقوق بشر را تعریف میکنند، ایجاد میشوند. این رویدادهای تاریخی، مانند «تحصن ۵۰۴» که در ادامه در موردش صحبت میکنیم، با پیشزمینهای از آگاهی اجتماعی در حال رشد شکل گرفتند. نباید فراموشی کنیم که هنگام مقایسه با کشورهای دیگر، باید درک دقیقی از شرایط اجتماعی آن جامعه داشته باشیم. دستیابی به حقوق معلولیت مستلزم مشارکت جمعی و جامعهای در مسیر تغییر است.
تحصن ۵۰۴ ( ایالات متحده، ۱۹۷۷)
در پنجم آوریل سال ۱۹۷۷، گروهی از کنشگران حوزه حقوق افراد دارای معلولیت در بسیاری از شهرهای آمریکا طی فراخوانی که پیشتر منتشر شده بود دست به تجمع زدند. این معترضین خواهان دسترسیپذیری و تسهیلات مناسبسازی شده بیشتری برای افراد دارای معلولیت بودند. این اعتراض سراسری تاریخی به «تحصن ۵۰۴» معروف شد. این نام برگرفته از طرح ۵۰۴ قانون توانبخشی ۱۹۷۳ است، قانونی که تبعیض علیه افراد دارای معلولیت را در هر موسسه، نهاد و محیط آموزشی را که دریافتکنند بودجه دولت فدرال دولت آمریکا هستند ممنوع میکند.
این اعتراضات دامنگیر باعث پیشرفت حقوق افراد دارای معلولیت در آمریکا شد و به هموار کردن راه برای قانون حمایت از افراد دارای معلولیت (ADA) کمک کرد تا بعدها به قانون تبدیل شود.
اگرچه تجمعات اعتراضی و تحصن در سراسر کشور رخ داد، اما هیچکدام به اندازه تحصن در سانفرانسیسکو طول نکشید.
تحصن ۵۰۴ توسط گروهی از فعالان حقوق افراد دارای معلولیت سازماندهی شد که اکثر آنها جوان و از طیف گسترده ای از اقلیتهای به حاشیه راندهشده بودند. سازماندهی این تظاهرات در درجه اول توسط زنان دارای معلولیت و زنان جامعه کوئیر رهبری میشد.
اکثر اعتراضات در سراسر کشور در روز پنچم آوریل پایان یافت، بجز شهر سانفرانسیسکو. پس از تظاهرات در این شهر، نزدیک به ۱۵۰ نفر از افراد دارای معلولیت به ساختمان بهداشت، آموزش و رفاه (HEW) دولت فدرال رفتند. پس از ورود دسته جمعی ۱۲۰ نفر آنها در طبقه چهارم این ساختمان بست نشستند. این افراد تا زمان برآورده شدن مطالباتشان، علیرغم تهدید به دستگیری و اخراج، دست از تحصن نکشیدند. این تحصن ۲۶ روز طول کشید.
تاثیر این تحصن اعتراضی تنها به آمریکا محدود نشد و الهامبخش جنبشهای اجتماعی حقوق افراد دارای معلولیت و گسترش درک وسیعتری نسبت به این سوژه در جهان بود. تحصن ۵۰۴ قدرت همبستگی جمعی را در تلاش برای اعمال تغییرات قانونی و آغاز سفری دگرگونکننده به سوی جامعهای فراگیرتر نشان داد.
در اندونزی، جنبش هارمونی به دنبال رفع موانعی است که افراد دارای معلولیت با آن مواجه هستند و از دسترسی، فراگیری و فرصتهای برابر حمایت میکند. پلتفرم ملی حمایتگری از خود در استرالیا همچنان به عنوان یک نیروی محرکه عمل میکند و به افراد دارای معلولیت ذهنی قدرت میدهد تا برای دفاع از حقوق خود ایستادگی کنند. جنبشهای اجتماعی معاصر نمونهای از تداوم مورد نیاز برای ایجاد تغییر و تأکید بر این واقعیت است که مبارزه برای حقوق افراد دارای معلولیت، یک مبارزه روزمره است.