گفته شده است که معلمان خوب به موضوع تدریس عشق می ورزند و این عشق را به صورت شور وعلاقه به دانشجویان خود منتقل می کنند.همچون آموزش چهره به چهره در دوره های آنلاین هم چنین حکمی صادق است. یعنی به طرق مختلف این اشتیاق به تدریس و یادگیری به دانشجویان منتقل می شود. برای تشویق دانشجویان به یادگیری، تسهیلگری دوره آنلاین نقش کلیدی دارد.در دوره آنلاین درست است که افراد همدیگررا به صورت مستقیم نمی بینند ولی انتقال گرما و اشتیاق معلم به دانشجویان و برعکس، تشویق حس کنجکاوی، تشویق مشارکت همگان در گفتگوها و نوشتن در تالارهای دوره، موجبات موفقیت دوره که همانا ارتقا ی دانش و مهارت های فردی و گروهی است را فراهم می آورند.
دوره های آنلاین همچون دوره های چهره به چهره به دنبال :
* موفقیت دانشجویان
* دادن یک نگاه جدید به شرکت کنندگان
*به وجود آوردن احساس اعتماد به نفس بیشتر
* و یادگیری مهارت های جدید هستند
چنین تغییراتی در درجه نخست به مربی دلسوز و آگاه به فنون تسهیلگری نیاز دارد. مربی باید به سرعت به درخواست های دانشجویان پاسخ دهد. در میان شرکت کنندگان تفاهم ایجاد کند. مربی باید هشیارانه نبض کلاس را در دست گیرد. و به طور مداوم دوره را پایش کند. اگر کسی به دوره وصل نمی شود ممکن است اشکال تکنیکی باشد نه تنبلی . بنابراین درصورتی که مربی دوره را مانیتور ( پایش ) کند می تواند در صورت عدم حضور دانشجویی در فعالیت های دوره به سرعت به دنبال علت این عدم حضور باشد و در صورت وجود مشکل تکنیکی به دانشجو کمک کند.
در دوره آنلاین تلاش می شود تا شرکت کنندگان هم مستقل باشند هم به همدیگر وابسته. مستقل باشند از این رو که مطالب را بخوانند و بحث های جدیدی را در تالارها شروع کنند و به هم وابسته باشند ازاین رو که در بحث های یکدگیر شرکت کنند و برای مطالب یکدیگر نظر بگذارند. این گونه ردو بدل شدن اطلاعات در یک دوره آموزش آنلاین به عمق بیشترفهم مطلب کمک می کند و چه بسا از آموزش چهره به چهره هم موفق تر باشد. در واقع در آموزش آنلاینی که دانشجویان به طور فعال در بحث ها شرکت می کنند این فرصت وجود دارد که به موضوع فکر کنند و زمان نوشتن مطالب در تالارها این کار را با دقت بیشتری انجام دهند تا در یک آموزش چهره به چهره که معلوم نیست در تمام طول کلاس درس دانشجو مشارکتی داشته باشد یا اصلا به موضوع فکر کند . بنابراین به نظر می رسد که اگر آموزش آنلاین خوب تسهیلگری شود و به استانداردهایش وفادار بماند می تواند به خوبی با آموزش چهره به چهره رقابت کند و چه بسا در بعضی مفاهیم گوی سبقت را از آموزش حضوری برباید.
زمانی که شما تسهیل گرگفتگوهای آنلاین هستید باید دستورالعمل در ادامه را در ذهن داشته باشید :
انتظارات خودتان از دانشجویان و کارهایی که دانشجویان باید انجام دهند را در ابتدای دوره یادآوری کنید.
چه زمانی می تونند شما را به صورت آنلاین ببینند.
چه کارهایی باید در طول دوره انجام دهند.
چگونه با یکدیگر گفتگو کنند.
حداقل چند بار در طول هفته باید به سایت سر بزنند.
مطالب چه زمانی آپدیت می شود.
تکالیف در چه روزی جمع آوری می شود و شما دقیقا در چه روزی به مطالب دانشجویان بازخورد می دهید.
یک تالار یا فورم درست کنید تا پیام های خودتان را به دوره در آنجا بگذارید . فایده ی این کار این است که دانشجویان هم می توانند سوالات خود را آنجا بگذارند و چه بسا سوال یکی از دانشجویان سوال دیگران هم باشد. پس دوره شفاف تر جلو می رود.
یک نشانی ای میل به دانشجویان بدهید. در صورتی که سوالی دارند که دوست دارند خصوصی بپرسند این امکان را داشته باشند. به دانشجویان در ابتدای دوره یک راهنمای استفاده از دوره بدهید. تا بدانند چگونه به فضای دوره وارد شوند و چگونه از امکانات دوره استفاده کنند. به دانشجویان یک نشانی ای میل بدهید برای سوالاتی که در زمینه اتصال به دوره دارند. و مشکلاتی که در طول دوره ایجاد خواهد شد. به همکارانتان گوشزد کنید که در صورت دریافت ای میل از دانشجویان به سرعت به ای میل مربوطه پاسخ دهند. درک زمان در فضای آنلاین از دوره های حضوری متفاوت است. درفضای آنلاین به دلیل سرعت بالای جریان اطلاعات آدم ها دوست دارند که زودتر پاسخ بگیرند. دانشجویان و تسهیلگران دوره های پرتو اذعان دارند که یک هفته در دوره پرتو از نظر درک زمان مثل یک ماه در دوره حضوری است. چرا چنین است ؟ ما فکر می کنیم به دلیل رد و بدل شدن سریع اطلاعات است. آدم ها اگر در دوره آنلاین فعال باشند بسته های اطلاعاتی بیشترو گفتگوهای بیشتری را نسبت به یک دوره ی حضوری انجام داده اند . پس شاید یک روز فعال در دوره ی آنلاین مثل گذشت یک هفته دریک دوره ی حضوری باشد یا یک هفته در دوره ی آنلاین مثل زمان سپری شده در یک ماه در دوره ی حضوری باشد. به این ترتیب یک دوره ی هشت هفته ای در مدرسه پرتو شاید مثل یک دوره ی چند ماهه ی حضوری باشد از نظر درک زمان . نتیجه اینکه دانشجویان اگر سوالی بفرستند و تا دوروز جوابی نگیرند مثل این است که در یک دوره ی حضوری سوالی پرسید ه اند و دو هفته است که جوابی نگرفته اند. بنابراین دانستن و عمل کرد ن به این نکته از نکات کلیدی در ایجاد یک جریان سالم اطلاعات در دوره ی آنلاین دارد.
.
هفته نخست دوره ازنظر ایجاد اعتماد، افزایش اعتماد به نفس دانشجویان و قادر بودن به کسب مهارت های جدید بسیار مهم است . تلاش کنید تا در هفته نخست روزی چند بار به سایت سربزنید. هر درخواستی که وجود داشت را به سرعت پاسخ بدهید. پاسخ به دانشجویان نباید بیش از 24 ساعت طول بکشد. اگر کسی برای اتصال به دوره مشکلی دارد فعالانه تلاش کنید تا مشکل حل شود. عدم اتصال به دوره ممکن است به دلیل اشکالات فنی باشد نه تنبلی . پس دانشجویان را قضاوت نکنید. شاید اینترنت مشکل دارد. شاید پیام شما دریافت نشده است . شاید ای میلی که دانشجو در دوره ثبت نام کرده ، ای میل اصلی دانشجو نباشد و در نتیجه مرتب چک نشود. باید این فرضیات را در ذهن داشته باشید. این فرضیات به لحن شما زمانی که با دانشجویان تماس می گیرید کمک می کند. لحن شما باید محترمانه باشد. رابطه شما با دانشجویان رابطه ی استاد و شاگردی نیست. رابطه شما رابطه ی تسهیلگری است. در دوره ی آنلاین چه بسا تسهیلگر مطالب زیادی را از دانشجویان بیاموزد. پس شما خیلی محترمانه و برابر با دانشجویان ارتباط برقرار می کنید.
خودتان و همکارانتان را معرفی کنید. معرفی می تواند تصویری باشد که دانشجویان از شما می سازند. عکسی هم ضمیمه معرفی کنید. دانشجویان دوست دارند از شما تصویری در ذهن داشته باشند. وقتی که در جلسه چت دوره با شما گپ می زنند با داشتن تصویری از شما راحت تر این کار را انجام می دهند. در معرفی لازم نیست که خیلی رسمی مدارج علمی اتان را بگویید. اگر چه دانستن مدارج علمی به دانشجویان کمک می کند تا بهتر به شما اعتماد کنند ولی سایر خصوصیات شما به عنوان یک انسان که هم علایق تخصصی دارد هم مثل بقیه سرگرمی هایی دارد تصویر کامل تری از شما را معرفی می کند . مثلا شما می گویید که به چه ورزشی علاقه دارید چه نوع غذایی را می پسندید و از چه برنامه تلویزیونی لذت می برید . دانستن این بخش های شخصی شما ارتباط بهتری را بین شما و دانشجویانتان برقرار می کند.
* این مقاله، از مجموعه مطالبی است که در سال‌های گذشته توسط دانش‌آموخته‌گان و دست‌اندرکاران مدرسه، در وبلاگ مدرسه کارآفرینی اجتماعی پرتو منتشر شده است.